Đi kèm với sự phát triển của công nghệ số hóa, nhu cầu sử dụng các dây chuyền tự động ngày càng tăng. Doanh nghiệp không ngừng cải tiến công nghệ và hệ thống máy móc để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao với giá cả cạnh tranh. Cùng KYODO phân tích kỹ hơn về vai trò của tự động hóa trong nền sản xuất hiện đại trong bài viết dưới đây!
1. Tự động hóa là gì?
Tự động hóa là việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến và hệ thống tự động như máy móc, thiết bị, robot công nghiệp và phần mềm để thực hiện các hoạt động trong quy trình sản xuất một cách tự động. Quy trình tự động hóa không chỉ giúp máy móc vận hành nhanh hơn và chuẩn xác hơn mà còn tăng năng suất, giảm thiểu sự can thiệp của con người và hạn chế lỗi của thành phẩm.
Tự động hóa được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như gia công cơ khí, dây chuyền lắp ráp tự động, công nghiệp sản xuất, kiểm soát chất lượng,…Hệ thống điều khiển cho quá trình sản xuất bao gồm các thiết bị như servo, mạch điện, PLC, G code,… từ những hệ thống điều khiển đơn giản đến các thuật toán phức tạp, từ máy móc đơn giản đến những hệ thống công nghiệp lớn.
Xem thêm: Quan hệ sản xuất và chiến lược kinh doanh
2. Phân loại tự động hóa
Có nhiều loại tự động hóa khác nhau, một số loại phổ biến nhất bao gồm:
- Tự động hóa cơ bản (Basic automation): Đây là loại tự động hóa đơn giản nhất và liên quan đến việc sử dụng công nghệ để tự động hóa các nhiệm vụ đơn giản, lặp đi lặp lại. Ví dụ về tự động hóa cơ bản bao gồm việc sử dụng email tự động, chatbot và các công cụ lập lịch.
- Tự động hóa quy trình (Process automation): Loại tự động hóa này phức tạp hơn và liên quan đến việc tự động hóa các quy trình nhiều bước. Ví dụ về tự động hóa quy trình bao gồm tự động hóa quy trình tài chính, tự động hóa quy trình nhân sự và tự động hóa quy trình dịch vụ khách hàng.
- Tự động hóa thông minh (Intelligent automation): Là loại tự động hóa tiên tiến nhất, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (ML) để tự động hóa các nhiệm vụ phức tạp. Ví dụ về tự động hóa thông minh bao gồm xe tự lái, robot phẫu thuật và hệ thống quản lý gian lận.
Xem thêm: Quy trình sản xuất là gì? Các bước để tiến hành quy trình
3. Vai trò tự động hóa trong sản xuất công nghiệp
Tăng năng suất sản xuất
Máy móc có thể hoạt động liên tục 24/24 giờ mà không cần nghỉ ngơi, giúp tăng thời gian sản xuất hiệu quả. Tốc độ vận hành của máy móc cũng nhanh hơn nhiều so với thao tác thủ công của con người, giúp rút ngắn thời gian sản xuất, tăng năng suất và sản lượng cho doanh nghiệp.
Tối ưu chi phí nhân công
Việc ứng dụng tự động hóa trong sản xuất giúp giảm thiểu sự tham gia của con người trong quy trình sản xuất, từ đó tiết kiệm chi phí trả lương, đào tạo và phúc lợi cho nhân công. Doanh nghiệp có thể tối ưu hóa nguồn nhân lực, tập trung vào những công việc chuyên môn hơn, mang lại hiệu quả cao hơn.
Tối ưu chi phí nguyên liệu, nâng cao chất lượng
Quy trình sản xuất tự động được kiểm soát chặt chẽ bằng hệ thống máy móc và chương trình, đảm bảo độ chính xác cao và giảm thiểu tỷ lệ lỗi. Nhờ vậy, sản phẩm được sản xuất ra có chất lượng đồng đều, ít sai sót, tiết kiệm chi phí sửa chữa, thay thế và sản xuất bù do lỗi sản phẩm.
Nâng cao trình độ cho công nhân
Khi áp dụng tự động hóa, nhân công sẽ được chuyển sang các vị trí chủ động, điều khiển máy móc và hệ thống. Điều này giúp nâng cao kỹ năng, trình độ chuyên môn cho nhân viên, tạo môi trường làm việc an toàn và hiện đại hơn.
Linh hoạt trong sản xuất
Hệ thống tự động hóa có thể dễ dàng thay đổi quy trình sản xuất, điều chỉnh sản lượng theo nhu cầu. Doanh nghiệp có thể nhanh chóng thích ứng với những biến đổi của thị trường, tăng hiệu quả sản xuất và giảm thiểu lãng phí.
Nâng cao vị thế cạnh tranh
Nhờ những lợi ích trên, tự động hóa giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí nguyên liệu từ đó giảm giá thành sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu khách hàng tốt hơn. Từ đó, doanh nghiệp có thể tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, thu hút khách hàng, nâng cao uy tín thương hiệu và khẳng định vị thế của mình.
Tự động hóa còn giúp doanh nghiệp:
- Giảm thiểu tai nạn lao động: Máy móc thay thế con người trong các công việc nguy hiểm.
- Bảo vệ môi trường: Giảm thiểu sử dụng nguyên vật liệu, năng lượng.
- Nâng cao hiệu quả quản lý: Thu thập thông tin dữ liệu, theo dõi sản xuất dễ dàng.
Tuy nhiên, tự động hóa cũng tiềm ẩn một số thách thức như:
- Chi phí đầu tư ban đầu cao: Máy móc, thiết bị tự động hóa đắt đỏ.
- Yêu cầu trình độ chuyên môn cao: Cần đội ngũ nhân viên có kinh nghiệm.
- Rủi ro thất nghiệp: Một số vị trí công việc có thể bị thay thế bởi máy móc.
Xem thêm: Làm thế nào để quản lý sản xuất hiệu quả?
4. Ứng dụng phổ biến của tự động hóa
Ngành sản xuất
- Lắp ráp: Hệ thống cánh tay robot tự động thực hiện các thao tác lắp ráp sản phẩm với độ chính xác cao và tốc độ nhanh hơn nhiều so với con người.
- Gia công: Máy CNC (Computer Numerical Control) được sử dụng để điều khiển máy móc gia công tự động, đảm bảo độ chính xác cao và giảm thiểu sai sót.
Ngành logistics
- Phân loại hàng hóa: Hệ thống phân loại tự động sử dụng các cảm biến và camera để phân loại hàng hóa theo kích thước, hình dạng, màu sắc,…tăng năng suất và độ chính xác trong quá trình phân loại.
- Lưu trữ và vận chuyển: Hệ thống kho hàng tự động sử dụng robot và xe tự hành để lưu trữ, vận chuyển và truy xuất hàng hóa một cách hiệu quả.
- Giao nhận: Hệ thống quản lý đơn hàng tự động giúp tối ưu hóa việc tiếp nhận, xử lý và giao hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ.
Ngành công nghiệp nhẹ
- Cánh tay robot: Cánh tay robot được sử dụng trong các công đoạn như may vá, thêu thùa, đóng gói,… giúp tăng năng suất và giảm thiểu sai sót.
- Hệ thống tự động hóa quy trình (RPA): RPA giúp tự động hóa các tác vụ thủ công lặp đi lặp lại, chẳng hạn như nhập dữ liệu, xử lý đơn hàng, tạo báo cáo,…
- Hệ thống kiểm soát chất lượng: Hệ thống camera và cảm biến được sử dụng để kiểm tra chất lượng sản phẩm một cách tự động, đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng.
Tự động hóa trong phòng sạch
- Hệ thống điều khiển tự động: Hệ thống điều khiển tự động giám sát và điều chỉnh các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất trong phòng sạch.
- Hệ thống xử lý nước thải tự động: Hệ thống xử lý nước thải tự động xử lý nước thải phát sinh trong quá trình sản xuất, đảm bảo môi trường phòng sạch đạt tiêu chuẩn.
- Hệ thống quản lý dữ liệu tự động: Hệ thống quản lý dữ liệu tự động thu thập, lưu trữ và phân tích dữ liệu sản xuất, giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng sản phẩm.
Ngoài ra, tự động hóa còn được ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác như thực phẩm, đồ uống, PS điện tử, hóa chất,…
Trên đây là những thông tin về tự động hóa và vai trò trong nền sản xuất hiện đại. Hy vọng các doanh nghiệp sẽ nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc ứng dụng dây chuyền tự động hóa vào quá trình sản xuất của mình. KYODO cảm ơn bạn đọc đã theo dõi!
Xem thêm: 3 thành phần cấu tạo nên tư liệu sản xuất
