Trong các nhà máy và xí nghiệp, hệ thống HVAC là hệ thống quan trọng, kiểm soát nhiệt độ độ ẩm và chất lượng không khí, tạo môi trường làm việc an toàn.Chính vì vậy, việc vận hành đúng quy trình và bảo trì định kỳ là điều tất yếu để hạn chế sự cố, duy trì hiệu suất ổn định và tối ưu chi phí vận hành. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp những điểm cần lưu ý khi vận hành, các sự cố thường gặp, cùng danh mục hạng mục bảo trì HVAC mà doanh nghiệp không thể bỏ qua.
I. Vận hành hệ thống HVAC | HVAC System Operation
1. Kiểm tra trước khi vận hành
Trước khi vận hành hệ thống HVAC, có một số kiểm tra cần thực hiện để đảm bảo rằng hệ thống hoạt động đúng cách và hiệu quả. Cụ thể:
- Kiểm tra và làm sạch bộ lọc.
- Kiểm tra dòng điện và đảm bảo an toàn điện.
- Kiểm tra hệ thống đường ống và van.
- Kiểm tra và hiệu chuẩn cảm biến và bộ điều khiển.
- Kiểm tra chế độ hoạt động và đặt lại các thiết lập.
- Thử nghiệm toàn bộ hệ thống bằng cách chạy thử thiết bị.
Nếu như có bất cứ vấn đề nào xảy ra, tắt công tắc khẩn cấp, tắt nguồn điện. Sau đó, cần tiến hành kiểm tra lại hệ thống để phát hiện bất thường và tiến hành khắc phục trước khi vận hành.
2. Những sự cố thường gặp khi vận hành HVAC
Một số sự cố thường gặp:
- Mất điện: Nếu không có hệ thống phục hồi nhanh chóng hoặc hệ thống dự phòng, mất điện có thể gây thiếu nhiệt hoặc thiếu mát đột ngột trong tòa nhà.
- Hư hỏng máy nén: Dẫn đến mất lạnh hoặc mất nhiệt, không làm mát hoặc không sưởi ấm hiệu quả.
- Rò rỉ môi chất làm lạnh: Rò rỉ môi chất làm lạnh xảy ra do hỏng phần mềm, van hoặc ống dẫn. Từ đó giảm hiệu suất làm lạnh hoặc thậm chí gây hại cho môi trường.
- Quạt hư hỏng: Quạt là thành phần quan trọng để tạo động lực cho việc tuần hoàn không khí trong hệ thống. Nếu quạt gặp sự cố như hỏng động cơ, lưỡi quạt gãy hoặc vòng bi hỏng, sẽ ảnh hưởng đến luồng không khí và hiệu suất làm lạnh hoặc sưởi ấm.
- Đường ống bị tắc: Trong quá trình sử dụng, các đường ống có thể bị tắc bởi bụi, cặn, chất lỏng hoặc cặn bã khác gây giảm hiệu suất làm lạnh hoặc sưởi ấm, vấn đề về lưu lượng không khí và tăng đáng kể tiêu thụ năng lượng.
- Cảm biến hoặc bộ điều khiển hỏng: Nếu cảm biến nhiệt độ hoặc các bộ điều khiển của hệ thống HVAC không thể đáp ứng yêu cầu nhiệt độ, độ ẩm hoặc lưu lượng không khí cần thiết, dẫn đến mất cân bằng nhiệt độ.
Cụ thể hơn, hệ thống HVAC sẽ mắc phải những lỗi dưới đây:
- Động cơ, đế động cơ không gắn chặt xuống sàn an toàn
- Vòng bi (bạc đạn) động cơ kêu gõ
- Quạt làm mát cuộn dây không hoạt động
- Trong động cơ có tiếng kêu
- Cánh quạt không cân bằng
- Có vật lạ trong vòng bi
- Vòng bi không nằm đúng trên bề mặt phẳng
Xem thêm: Quy định sử dụng hệ HVAC phòng sạch
3. Hướng dẫn một số thao tác khắc phục hệ thống khi gặp lỗi
- Kiểm tra và thay thế bộ lọc
- Kiểm tra dòng điện
- Xử lý vấn đề về nhiệt độ
- Xử lý vấn đề về thông gió
- Kiểm tra và hiệu chuẩn cảm biến và bộ điều khiển
- Sửa chữa rò rỉ và hỏng hóc
- Kiểm tra và vệ sinh hệ thống ống dẫn
- Kiểm tra và hiệu chuẩn cảm biến và bộ điều khiển
- Kiểm tra và bảo dưỡng các đơn vị làm lạnh
Trên đây là một số giải pháp khắc phục sự cố khi hệ thống HVAC trong phòng sạch gặp lỗi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc bảo trì và sửa chữa các thiết bị này khá phức tạp và đòi hỏi kỹ thuật viên có chuyên môn, kinh nghiệm thực hiện.
II. Sửa chữa và bảo trì hệ thống HVAC | HVAC Maintenance and Repair
1. Sẽ như nào nếu hệ thống HVAC không được bảo trì?
Hệ thống HVAC giữ vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí. Khi không được bảo trì định kỳ, hệ thống có thể gặp phải những vấn đề sau
- Hiệu suất giảm dần do các bộ phận bị hao mòn và hoạt động kém hiệu quả
- Tiêu thụ nhiều năng lượng hơn để đáp ứng nhu cầu vận hành, kéo theo chi phí tăng cao
- Tiềm ẩn rủi ro sức khỏe vì bụi bẩn, vi khuẩn và nấm mốc tích tụ, phát tán ra môi trường sử dụng
- Nguy cơ hỏng hóc đột ngột gây gián đoạn việc làm lạnh, sưởi ấm và thông gió
- Tuổi thọ thiết bị bị rút ngắn, phát sinh chi phí sửa chữa và thay thế sớm hơn dự kiến
Khi nào cần bảo trì HVAC?
Bảo trì HVAC nên được thực hiện định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định. Ngoài ra, cần tiến hành bảo trì khi chất lượng không khí thay đổi, nhiệt độ hoặc áp suất không ổn định hoặc khi hệ thống phát ra tiếng ồn lớn hơn so với bình thường.
2. Các hạng mục bảo trì hệ thống HVAC
Hạng mục thiết bị
- AHU/MAU: Kiểm tra và vệ sinh lọc gió, coil, khay ngưng, quạt – đai – motor, damper và actuator
- Chiller & bơm: Ghi log thông số, kiểm tra dầu/môi chất, vệ sinh bình trao đổi nhiệt, căn chỉnh trục bơm
- Tháp giải nhiệt: Vệ sinh cánh, bể, tấm tản nhiệt; xử lý nước (TDS, pH, chống vi sinh)
- VRF/RTU/Dàn ngưng DX: Rửa cánh trao đổi nhiệt, kiểm tra quạt, soi rò gas, cân nạp môi chất
- FCU: Vệ sinh coil, lọc, khay ngưng; kiểm tra quạt
- VAV/Terminal Box: Hiệu chuẩn cảm biến, kiểm actuator, coil reheat
- Điện & BMS: Kiểm tra tủ điện, siết mối nối, hiệu chuẩn cảm biến, test sequence điều khiển
Xem thêm: Các thiết bị trong hệ HVAC
Hạng mục ống gió & phân phối khí
- Kiểm tra độ kín và lớp cách nhiệt của ống gió
- Vệ sinh bên trong ống gió và miệng gió
- HEPA Box/Terminal: Đo ΔP, kiểm độ kín, thay lọc khi cần
- Đo chênh áp phòng sạch, kiểm tra hướng gió
Tần suất thực hiện
- Hằng ngày/tuần: Kiểm tra nhanh, quan sát, ghi log thông số
- Hàng tháng: Vệ sinh coil, khay ngưng, căn chỉnh dây đai, rửa dàn ngưng
- Hàng quý: Thay lọc, hiệu chuẩn cảm biến, xử lý nước tháp giải nhiệt
- Hàng năm: Đại tu AHU/quạt, vệ sinh bình chiller, kiểm tra độ kín ống gió
Xem thêm: Cách lựa chọn hệ HVAC phù hợp với phòng sạch
Hệ thống HVAC là một trong những hạng mục quan trọng và phức tạp trong vận hành phòng sạch. Do đó công tác bảo trì cần được thực hiện bởi đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn cao và kinh nghiệm thực tiễn.
Với hơn 10 năm hoạt động, KYODO tự hào là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực thi công, lắp đặt và bảo trì hệ thống HVAC – phòng sạch tại Việt Nam. Chúng tôi quy tụ đội ngũ kỹ sư lành nghề, quy trình thực hiện chuẩn hóa cùng hàng loạt dự án thành công tiêu biểu:
- Dự án nhà máy sản xuất nhựa Duy Tân Plastic
- Phòng sạch Thực phẩm Tâm Việt Foods – Bình Chánh
- Phòng sạch thực phẩm Lavite Bình Thuận
- Dự án Kho GSP tại CP Hóa chất Á Châu
- Dự án phòng sạch GMP WHO NANOGEN
- …
Nếu bạn đang cần tìm kiếm đơn vị bảo trì, bảo dưỡng thiết bị và hệ thống HVAC? Hãy liên hệ với chúng tôi qua số 0777 386 683 để được tư vấn chi tiết hơn.