Phương pháp tiệt trùng, khử trùng lĩnh vực dược phẩm

Khử trùng, vô trùng trong các cơ sở sản xuất dược, thực phẩm là các biện pháp nhằm loại bỏ, bất hoạt hoặc tiêu diệt các loại vi sinh vật, vi khuẩn, nấm, ký sinh. Ngăn chặn khả năng gây nguy hại đến các sản phẩm, hoặc môi trường bên trong. Vậy trong nhà máy sản xuất – phòng sạch sản xuất dược phẩm có các phương pháp tiệt trùng nào? Cùng KYODO tìm hiểu ngay tại bài viết này.

Các phương pháp tiệt trùng trong dược phẩm

1. Tiệt trùng bằng hơi nước

Phương pháp này sử dụng nồi hấp tiệt trùng có khả năng gia nhiệt cho các dụng cụ, sản phẩm bằng hơi nước ở nhiệt độ cao.

Hơi nước truyền nhiệt hiệu quả hơn không khí. Sau khi nước bốc hơi, nhiệt độ sẽ tăng cao (tối thiểu 121ºC). khi va chạm với dụng cụ, sản phẩm nhiệt độ giảm xuống, quá trình ngưng tụ bắt đầu và tỏa ra nhiệt lượng lớn, có tác dụng khử trùng mạnh hơn.

tiệt trùng bằng hơi nướcNồi hấp tiệt trùng bằng hơi nước

Đồng thời, các vi sinh vật tiếp xúc với hơi nước bão hòa sẽ bị tiêu diệt hoàn toàn, do biến tính đảo ngược của các cấu trúc protein và emzyme.

Phương pháp này đòi hỏi kiểm soát chính xác các yếu tố về nhiệt độ, áp suất và thời gian khử trùng. Đa phần biện pháp này sử dụng thông qua nồi hấp, sử dụng đúng cách sẽ tiêu diệt hoàn thoàn vi sinh vật. Những vi sinh vật có kháng thể mạnh cần nhiệt độ cao hơn và thời gian lâu hơn.

Xem thêm: 10 nguyên tắc vô khuẩn trong phòng sạch

2. Tiệt trùng khô

Tiệt trùng khô hay nhiệt khô là biện pháp sử dụng nhiệt độ cao không chứa hơi nước để tiệt trùng cho các sản phẩm, dụng cụ thiết bị.

Sử dụng nhiệt độ cao làm tác nhân chính để loại tiệt trùng có hạn chế ở việc không thể sử dụng với các thành phần chịu nhiệt kém hoặc dễ bị ảnh hưởng từ nhiệt. Bên cạnh đó, phương pháp này cần tiêu tốn nhiều thời gian và năng lượng sinh nhiệt hơn.

Tiệt trùng khô thích hợp cho các loại vật liệu hoặc thiết bị không chứa nước, không thể tiệt trùng bằng hơi nước. Tiệt trùng khô cần có biện pháp phân bổ nhiệt tốt và tuần hoàn không khí đảm bảo.

3. Tiệt trùng bằng phương pháp lọc

Đây là phương pháp phổ biến và được áp dụng rộng rãi ở các phòng sạch sản xuất dược phẩm. Các bộ lọc được sản xuất và thiết kế phù hợp với từng mục đích sử dụng.

Ngoài ứng dụng cho các bộ lọc vô trùng cho không khí môi trường sản xuất phòng sạch. Phương pháp này được sử dụng với các loại dược phẩm và dung dịch protein không bền trong chế biến thuốc. Màng lọc vi sinh thường được làm từ este xenlulo hoặc polyethersulfone.

Tiệt trùng bằng phương pháp lọcTiệt trùng bằng phương pháp lọc

Thích hợp với sản phẩm kém bền với nhiệt, các sản phẩm đi qua bộ lọc chắn khuẩn vô trùng. Ngăn chặn việc phát tán các chất gây ô nhiễm.

Xem thêm: Phòng sạch dược phẩm

4. Tiệt trùng bằng bức xạ ion hóa (Khử trùng điện tử)

Tiệt trùng bằng bức xạ i-on là sử dụng các tia bức xạ (thường dưới dạng tia gamma được phát ra từ chất phóng xạ Coban 60 hoặc Xesi 137) để diệt khuẩn. Các tia bức xạ này có tác dụng bắn vào AND của các tế bào vi khuẩn, vi sinh vật để tiêu diệt chúng.

Phương pháp này không được phổ biến do còn nhiều tranh cãi liên quan đến vấn đề an toàn khi sử dụng chất phóng xạ và chi phí vận hành quá lớn.

5. Tiệt trùng bằng khí

Tiệt trùng bằng khí (Ethylene Oxide) thường được sử dụng cho các vật tư, thiết bị, dụng cụ y tế hoặc bao bì kém bền với nhiệt độ.

Phương pháp này sử dụng khí EO phản ứng như một tác nhân alkyl hóa mạnh làm gián đoạn AND và gây ra các phản ứng dây chuyền  trên cấu tạo protein của sinh vật, ngăn cản sự tái tạo. Khí này có thể giết hầu hết các loại virus, vi khuẩn và nấm.

Máy tiệt trùng bằng khí EO
Máy tiệt trùng bằng khí EO

Khí EO có khả năng xuyên thấu tốt, tạo sự tiệt trùng sâu và lâu dài hơn (nếu không bị khử khí). Khí EO dễ bị hấp thụ bởi các vật liệu bao bì giấy, nhựa và vải, là các loại vật tư dễ bị ảnh hưởng từ nhiệt độ cao.

Biện pháp này thích hợp cho các vật liệu khử trùng lớn, không bị giới hạn bởi kích thước. Tương thích với hầu hết các loại vật liệu đóng gói. Thao tác vận hành đơn giản, không yêu cầu cao về chuyên môn.

Trên đây là các phương pháp tiệt trùng thường được sử dụng trong các cơ sở sản xuất dược phẩm. Hy vọng có thể giúp bạn có thể hiểu thêm và có nhiều lựa chọn để khử trùng sản phẩm. Nếu bạn còn những thắc mắc cần giải đáp hoặc có nhu cầu tìm hiểu về xây dựng phòng sạch dược phẩm, thiết bị phòng sạch trong nhà máy sản xuất dược,… hãy liên hệ ngay đến hotline của KYODO để được hỗ trợ tư vấn MIỄN PHÍ.

Xem thêm: Tiêu chuẩn về bao bì đóng gói dược phẩm

0777 386 683