GMP đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn GMP là chìa khóa quyết định sự thành công của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp xây dựng và duy trì uy tín cũng như chất lượng sản phẩm. Trong bài viết này, KYODO sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách áp dụng GMP trong thực phẩm và những lợi ích mà nó mang lại. Hãy cùng theo dõi để hiểu rõ hơn!
1. GMP trong thực phẩm là gì?
GMP trong thực phẩm là tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt trong lĩnh vực thực phẩm, nhằm đảm bảo điều kiện vệ sinh và an toàn cho quá trình sản xuất. Tiêu chuẩn này bao gồm các nguyên tắc chung, quy định và hướng dẫn về các điều kiện cơ bản trong quá trình sản xuất thực phẩm. Áp dụng cho các cơ sở sản xuất, gia công, và đóng gói thực phẩm, GMP trong thực phẩm nhằm mục đích đảm bảo rằng sản phẩm đạt chất lượng cao và an toàn cho người tiêu dùng.
GMP trong ngành công nghiệp thực phẩm bao gồm:
- Tiêu chuẩn GMP thực phẩm
- Tiêu chuẩn GMP bảo vệ sức khỏe
- Tiêu chuẩn GMP thực phẩm chức năng
- Tiêu chuẩn GMP đồ uống
Xem thêm: Tiêu chuẩn GMP và Điều kiện đạt chuẩn GMP cho các nhà máy
2. Vì sao cần áp dụng GMP trong thực phẩm?
Bời vì người tiêu dùng không thể xác định thực phẩm an toàn bằng cách quan sát sản phẩm. Chính vì vậy, các nhà máy sản xuất cần phải tuân thủ Thực hành sản xuất tốt, để đảm bảo an toàn và chất lượng trong sản xuất thực phẩm. Nhờ vậy, người tiêu dùng có thể tránh được các chất độc hại hoặc ô nhiễm có thể gây hại cho sức khỏe.
3. Áp dụng tiêu chuẩn GMP trong thực phẩm đem lại lợi ích gì?
Tiêu chuẩn GMP trong thực phẩm mang lại nhiều lợi ích quan trọng, cụ thể:
- Tối ưu chi phí sản xuất và tận dụng tài nguyên hiệu quả hơn
- Bằng chứng cho quá trình xử lý thực phẩm an toàn và hiệu quả
- Tuân thủ mọi yêu cầu pháp lý liên quan đến sản xuất thực phẩm
- Xây dựng lòng tin và uy tín với khách hàng và đối tác
- Mở rộng khả năng tham gia vào thị trường quốc tế
- Giúp giảm thiểu khiếu nại, trả lại sản phẩm và đảm bảo chất lượng
- Tiền đề để triển khai hệ thống Kiểm soát mối nguy và Phân tích tới hạn HACCP
4. Những nguyên tắc cơ bản của GMP trong ngành thực phẩm
GMP trong thực phẩm có 10 nguyên tắc cơ bản, cùng tìm hiểu rõ hơn về chúng:
Quy tắc 1: Thiết kế nhà xưởng
Đối với hầu hết các công ty sản xuất, có thiết kế nhà máy phù hợp ngay từ đầu là điều cần thiết. Nếu nhà máy được thiết kế và xây dựng với cơ sở vật chất và thiết bị phù hợp ngay từ đầu, nó sẽ rất hữu ích trong việc đánh giá việc tuân thủ “Thực hành sản xuất tốt – GMP” sau này.
- Mặt bằng nhà xưởng: Các công ty nên tổ chức và bố trí khu vực sản xuất theo trình tự hoạt động để tránh lây nhiễm chéo cũng như giảm thiểu sai sót và nhầm lẫn trong các bước. Đối với sản phẩm cuối cùng, nó không nên được bảo quản trong khu vực chứa nguyên liệu thô hoặc các sản phẩm trung gian.
- Nhằm mục tiêu chính xác: Đây là cách giảm bớt các hoạt động không cần thiết trong quá trình sản xuất. Phân tách rõ ràng từng phần khu nguyên liệu, khu sản phẩm trung gian và khu thành phẩm để tránh nhầm lẫn, nhầm lẫn.
- Môi trường: Chất lượng của sản phẩm bị ảnh hưởng rất nhiều bởi các yếu tố như ánh sáng, không khí, nhiệt độ, nguồn nước, độ ẩm… Vì vậy, thiết kế nhà máy phù hợp để giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường.
Quy tắc 2: Quy trình thẩm định
Đây là việc thiết lập một hồ sơ thể hiện sự ổn định của quá trình sản xuất sản phẩm và giúp quy trình sản xuất một sản phẩm đáp ứng các thông số kỹ thuật cùng thuộc tính chất lượng được xác định trước. Nếu có bất kỳ thay đổi nào đối với thiết bị hoặc nhà máy mới, nó cũng sẽ phải trải qua quá trình đánh giá. Kế hoạch xác nhận phải càng chi tiết và cụ thể càng tốt để tính đến tất cả các yếu tố có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của sản phẩm.
Xem thêm: Phòng Sạch GMP
Quy tắc 3: Thực hiện quy trình
Bất kỳ doanh nghiệp nào, dù quy mô nhỏ hay lớn, cũng nên tạo ra các quy trình và tuân theo quy trình đã được viết sẵn. Đặc biệt, trong lĩnh vực dược phẩm, thực phẩm hay thiết bị y tế đều chú trọng đến quy trình làm việc để đảm bảo kiểm soát tốt cũng như hiệu quả.
Các công ty và tổ chức có thể thuê những người có chuyên môn và năng lực tốt để viết các thủ tục rõ ràng, logic, dễ hiểu và dễ áp dụng. Ngoài ra, các công ty cũng nên có một bộ phận độc lập để xem xét các quy trình nhằm cải tiến quy trình sao cho phù hợp nhất.
Quy tắc 4: Xác định công việc của từng vị trí
Mọi nhân viên trong tổ chức nên hiểu trách nhiệm của nhau là gì? Công việc được giao cho họ là gì?
Bạn cần lưu ý rằng không được có trách nhiệm chồng chéo hoặc thiên vị trong việc phân chia nhiệm vụ. Sơ đồ tổ chức cần được xây dựng và thông báo rõ ràng đến tất cả các phòng ban của công ty để mọi người có thể hiểu rõ công việc và trách nhiệm của mình.
Quy tắc 5: Ghi chép hồ sơ
Lưu trữ hồ sơ sẽ giúp bạn theo dõi tất cả các hoạt động được thực hiện trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như nguyên liệu đầu vào, thành phẩm cuối cùng…
Quy tắc 6: Đào tạo và phát triển nhân viên
Đào tạo: Để vận hành tốt hơn, bạn nên xây dựng chương trình đào tạo cụ thể cho từng nhân viên trong khu vực sản xuất hoặc thử nghiệm và các hoạt động liên quan đến chất lượng sản phẩm.
Đánh giá tay nghề: Bằng cách sản xuất các sản phẩm chất lượng trong điều kiện đầy đủ và an toàn, bạn cần đánh giá công việc của nhân viên hàng ngày để biết ai đang làm đúng và có kế hoạch đánh giá và đào tạo thêm tay nghề cho nhân viên.
Quy tắc 7: Thực hành vệ sinh tốt
Các công ty nên xây dựng một chương trình vệ sinh môi trường để giảm thiểu tối đa nguy cơ ô nhiễm trong sản xuất và sản phẩm đầu ra. Yêu cầu vệ sinh tốt phải tuân thủ:
- Mặc quần áo bảo hộ nếu cần thiết
- Rửa tay sạch sẽ, thực hành tốt vệ sinh cá nhân
- Nếu nhân viên bị ốm, họ không được phép vào khu vực sản xuất
- Hạn chế tiếp xúc với sản phẩm hoặc các bề mặt và thiết bị tiếp xúc với sản phẩm.
- Tuyệt đối không hút thuốc, ăn uống trong khu vực sản xuất
- Bỏ thức ăn thừa vào thùng rác đúng nơi quy định
- Báo cáo sản phẩm có thể bị nhiễm bẩn
Những thực hành này không gì khác hơn là các biện pháp phòng ngừa và thực hành tốt nhất của bạn để giảm nguy cơ ô nhiễm sản phẩm.
Xem thêm: Quy trình vệ sinh nhà xưởng theo GMP
Quy tắc 8: Bảo dưỡng nhà xưởng và thiết bị
Bảo trì nhà máy và thiết bị là một trong những nguyên tắc GMP mà các công ty cần lưu ý. Để đề phòng rủi ro thiết bị hỏng hóc ngoài ý muốn ảnh hưởng đến quá trình sản xuất, cần thường xuyên bảo dưỡng thiết bị phòng sạch.
Bảo trì thiết bị cũng là một cách để giúp giảm nguy cơ ô nhiễm sản phẩm và duy trì “trạng thái đã được xác nhận” của cơ sở hoặc thiết bị. Đôi khi một sự cố bất ngờ có thể ảnh hưởng đến nhà máy, thiết bị và trong những trường hợp đó cần phải sửa chữa ngay lập tức.
Quy tắc 9: Chất lượng thiết kế dựa trên toàn bộ vòng đời sản phẩm
Vòng đời của một sản phẩm chất lượng là một yếu tố vô cùng quan trọng vì sức khỏe và sự an toàn của khách hàng phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của sản phẩm.
- Kiểm soát về thành phần: Các công ty nên kiểm tra xem các linh kiện cũng như nguyên liệu có đảm bảo chất lượng hay không và có đảm bảo yêu cầu kỹ thuật hay không.
- Kiểm soát quá trình sản xuất: Bạn cần có quy trình và hồ sơ để đảm bảo nhân viên luôn làm đúng công việc. Ngoài ra, nhân viên đều phải tuân thủ một quy trình sản xuất chuẩn để hạn chế sai sót xảy ra.
- Kiểm soát quá trình đóng gói và dán nhãn: Các công ty phải ghi rõ số lô của từng sản phẩm để đảm bảo truy xuất nguồn gốc nhanh chóng và tránh nhầm lẫn.
- Lưu trữ và phân phối sản phẩm: Các doanh nghiệp nên có khu vực riêng biệt để kiểm dịch và kiểm tra thành phẩm để ngăn ngừa ô nhiễm, giảm sai sót và hư hỏng. Ngoài ra, các biện pháp xử lý và lưu trữ sản phẩm cũng như hồ sơ phân phối cũng phải được áp dụng để theo dõi các lô hàng cho phù hợp.
Xem thêm: Nguyên tắc GMP dược phẩm
Quy tắc 10: Thanh tra thường xuyên
Các cơ quan bên ngoài như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA – Hoa Kỳ) hoặc (TGA – Úc) sẽ tiến hành kiểm tra.
Các công ty và tổ chức cũng phải tự kiểm tra nhiều lần trong năm để đảm bảo rằng quy trình sản xuất của họ tuân thủ GMP. Ngoài ra, các công ty cũng có thể thực hiện kiểm tra tập trung vào các khu vực khác nhau của khu vực sản xuất hoặc các phòng ban khác nhau để kiểm soát hiệu quả hơn.
5. 5 yếu tố cần đánh giá GMP trong sản xuất thực phẩm
5.1 Trang thiết bị và nhà xưởng
Theo GMP trong thực phẩm, quy định rằng trang thiết bị và máy móc cần được thiết kế và đặt tại các vị trí phù hợp trong nhà máy. Việc chia nhỏ khu vực sản xuất giúp đảm bảo sự tách biệt giữa nguyên liệu và phế liệu, thuận lợi cho vệ sinh và bảo dưỡng.
5.2 Vệ sinh an toàn thực phẩm
Vệ sinh đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng. Trang thiết bị, dụng cụ, phương tiện, và nguyên liệu sản xuất cần tuân thủ tiêu chuẩn vệ sinh cao. Duy trì vệ sinh trong quá trình sản xuất, kiểm soát xử lý chất thải và phụ phẩm là rất quan trọng để tránh gây hại cho môi trường và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
5.3 Quy trình chế biết, sản xuất
Trước khi sản xuất, cần kiểm soát chất lượng nguyên liệu đầu vào. Trong quá trình sản xuất, việc theo dõi vệ sinh và triển khai biện pháp phòng tránh ô nhiễm là cần thiết. Đối với phòng thí nghiệm hoặc phòng nghiên cứu, cần áp dụng các biện pháp bảo vệ để ngăn chặn lây nhiễm ra môi trường xung quanh.
5.5 Quy trình bảo quản, phân phối sản phẩm
Tiêu chuẩn Thực hành sản xuất tốt trong sản xuất dược phẩm quy định rõ về điều kiện bảo quản sản phẩm tại nhà máy. Các cơ sở sản xuất đảm bảo giám sát nghiêm ngặt về vệ sinh, bao gồm cả ánh sáng, nhiệt độ và điều kiện môi trường liên quan đến vi sinh vật để đảm bảo chất lượng và an toàn sản phẩm.
Hi vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về GMP trong thực phẩm. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hoặc bạn đang tìm kiếm sự hỗ trợ về thiết kế và xây dựng nhà xưởng theo tiêu chuẩn GMP, đừng ngần ngại liên hệ với KYODO qua số hotline 077.738.6683 để nhận được sự tư vấn MIỄN PHÍ!
Xem thêm: Nhân sự GMP cần có những yêu cầu gì?