Ngày nay, phòng sạch được áp dụng rộng rãi hơn, xuất hiện trong nhiều lĩnh vực khác như nghiên cứu vật liệu, sản xuất và đóng gói thực phẩm, bao bì thực phẩm, sản xuất thiết bị quang học, các phụ kiện hỗ trợ thiết bị điện tử, … Cùng tìm hiểu các loại phòng sạch theo ISO và ứng dụng phổ biến của từng loại.
Quý vị đang tìm kiếm nhà thầu thi công phòng sạch?
✓ Tư vấn & Thi công phòng sạch class 1.000 – 100.000
✓ Tư vấn & Thi công phòng sạch ISO 6 – ISO 7 – ISO 8
Phòng sạch là một môi trường được kiểm soát có mức độ thấp các chất ô nhiễm như bụi, vi khuẩn, các hạt khí dung và hơi hóa chất trong không khí.
Ban đầu, các phòng sạch được sử dụng chủ yếu trong các ngành công nghiệp dược phẩm, công nghệ sinh học, công nghiệp bán dẫn, vi điện tử và nghiên cứu hàng không vũ trụ.
I. Phân loại cấp sạch theo ISO (14644)
ISO (International Organization for Standardization) là tổ chức Quốc tế về tiêu chuẩn hóa. Là cơ quan thiết lập các tiêu chuẩn mang tính quốc tế, chuyên xây dựng và đưa ra các tiêu chuẩn về công nghiệp, thương mại được áp dụng trên toàn thế giới.
ISO là tổ chức quốc tế chuyên về việc phát triển các tiêu chuẩn quốc tế với mục tiêu đảm bảo chất lượng, hiệu suất và an toàn của sản phẩm và dịch vụ. Trong lĩnh vực phòng sạch, tiêu chuẩn ISO có vai trò quan trọng trong việc định hình rõ ràng các yêu cầu và quy trình để đảm bảo cấp sạch và hiệu suất cho môi trường sản xuất và nghiên cứu.
Tổ chức ISO quy định những gì trong lĩnh vực phòng sạch?
- Phân Loại Phòng Sạch: Tiêu chuẩn ISO 14644-1 phân loại phòng sạch thành các lớp dựa trên mức độ sạch sẽ của không khí, bằng cách đo số lượng hạt bụi và hạt vi khuẩn trong không khí.
- Quản Lý Môi Trường: Tiêu chuẩn đưa ra các yêu cầu về kiểm soát môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất không khí và tốc độ luồng không khí sạch để đảm bảo sự tuân thủ với các lớp phòng sạch cụ thể.
- Kiểm Tra và Giám Sát: Tiêu chuẩn yêu cầu kiểm tra và giám sát định kỳ để đảm bảo rằng các phòng sạch duy trì được mức độ sạch sẽ yêu cầu.
- Thiết Kế và Xây Dựng: Tiêu chuẩn đưa ra hướng dẫn về thiết kế và xây dựng phòng sạch để đảm bảo tính hiệu quả và tiết kiệm trong việc duy trì phòng sạch.
- Đào Tạo và Quản Lý Nhân Lực: Đòi hỏi đào tạo và quản lý nhân lực để đảm bảo nhân viên làm việc trong phòng sạch hiểu và tuân thủ các quy định và quy trình.
Xem thêm: Cập nhật mới nhất về ISO 14644
Bảng phân cấp sạch theo tiêu Chuẩn ISO 14644
| Loại | Giới hạn nồng độ cho phép (hạt/m³) | |||||
| ≥ 0.1 µm | ≥ 0.2 µm | ≥ 0.3 µm | ≥ 0.5 µm | ≥ 1.0 µm | ≥ 5.0 µm | |
| ISO 1 | 10 | 2 | – | – | – | |
| ISO 2 | 100 | 24 | 10 | 4 | – | – |
| ISO 3 | 1.000 | 237 | 102 | 35 | 8 | – |
| ISO 4 | 10.000 | 2.370 | 1.020 | 352 | 83 | – |
| ISO 5 | 100.000 | 23.700 | 10.200 | 3.520 | 832 | 29 |
| ISO 6 | 1.000.000 | 237.000 | 102.000 | 35.200 | 8.320 | 293 |
| ISO 7 | – | – | – | 352.000 | 83.200 | 2.930 |
| ISO 8 | – | – | – | 3.520.000 | 832.000 | 29.300 |
| ISO 9 | – | – | – | 35.200.000 | 8.320.000 | 293.000 |
Quy định kích thước hạt bụi Phòng sạch theo ISO 14644
II. Các cấp sạch ISO và ứng dụng phổ biến
Tổ chức Quốc tế về tiêu chuẩn hóa ISO xây dựng và đưa ra các loại tiêu chuẩn để phân loại phòng sạch dựa trên mức độ nồng độ hạt bụi trong không khí như ở bảng trên. Dưới đây các phòng sạch ISO phổ biến và ứng dụng theo từng loại:
1. Loại ISO 3 – Class 1 (FED 209E)
- Công Nghiệp Y Tế Siêu Cao Cấp: Trong sản xuất thiết bị y tế và dụng cụ phẫu thuật siêu sạch, cấp sạch ISO 3 là quyết định đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân và người sử dụng.
- Công Nghiệp Sản Xuất Microchip, NanoChip: Sản xuất và lắp ráp vi mạch và linh kiện điện tử siêu nhỏ đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo không có hạt bụi gây hỏng sản phẩm.
- Công Nghiệp Dược Phẩm Cao Cấp: Sản xuất dược phẩm và các sản phẩm y tế cao cấp đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả cao nhất.
- Nghiên Cứu và Phát Triển Công Nghệ Cao Cấp: Trong các phòng thí nghiệm và cơ sở nghiên cứu đòi hỏi sự kiểm soát cao về sạch sẽ để thực hiện thử nghiệm và nghiên cứu với độ chính xác cao.
- Công Nghiệp Hàng Không và Vũ Trụ Cao Cấp: Sản xuất và lắp ráp các linh kiện và thiết bị hàng không và vũ trụ siêu sạch để đảm bảo an toàn và tính chính xác.
2. Loại ISO 4 – Class 10 (FED 209E)
- Công Nghiệp Y Tế Cao Cấp: Trong sản xuất thiết bị y tế và dụng cụ phẫu thuật siêu sạch, cấp sạch ISO 4 là quyết định đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân và người sử dụng.
- Công Nghiệp Sản Xuất Microchip: Sản xuất và lắp ráp vi mạch và linh kiện điện tử siêu nhỏ đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo không có hạt bụi gây hỏng sản phẩm.
- Công Nghiệp Dược Phẩm Cao Cấp: Sản xuất dược phẩm và các sản phẩm y tế cao cấp đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả cao nhất.
- Nghiên Cứu và Phát Triển Công Nghệ Cao Cấp: Trong các phòng thí nghiệm và cơ sở nghiên cứu đòi hỏi sự kiểm soát cao về sạch sẽ để thực hiện thử nghiệm và nghiên cứu với độ chính xác cao.
- Công Nghiệp Hàng Không và Vũ Trụ: Sản xuất và lắp ráp các linh kiện và thiết bị hàng không và vũ trụ siêu sạch để đảm bảo an toàn và tính chính xác.
3. Loại ISO 5 – Class 100 (FED 209E)
- Công Nghiệp Y Tế Cao Cấp: Trong việc sản xuất các thiết bị y tế siêu sạch như phòng phẫu thuật, cấp sạch ISO 5 là quyết định đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân.
- Công Nghiệp Điện Tử Cao Cấp: Sản xuất các sản phẩm điện tử quy mô nhỏ và linh kiện chính xác đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo không có hạt bụi gây hỏng sản phẩm.
- Công Nghiệp Thực Phẩm và Đồ Uống Cao Cấp: Trong sản xuất thực phẩm và đồ uống cao cấp như bánh ngọt và rượu vang, cấp sạch ISO 5 là cần thiết để đảm bảo sự tinh khiết và chất lượng.
- Công Nghiệp Dược Phẩm Cao Cấp: Sản xuất dược phẩm cao cấp và các sản phẩm y tế đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả.
- Công Nghiệp Hàng Không và Vũ Trụ: Trong sản xuất và lắp ráp các linh kiện hàng không và vũ trụ, cấp sạch ISO 5 là quyết định đảm bảo tính chính xác và an toàn.
4. Loại ISO 6 – Class 1.000 (FED 209E)
- Công Nghiệp Chế Tạo Chính Xác: Sản xuất các sản phẩm chính xác và linh kiện chính xác trong công nghiệp y tế, công nghiệp hàng không và hàng không vũ trụ đòi hỏi môi trường siêu sạch để đảm bảo độ chính xác và đáng tin cậy.
- Công Nghiệp Y Tế Cao Cấp: Trong sản xuất thiết bị y tế phức tạp như thiết bị chẩn đoán hình ảnh và thiết bị phẫu thuật, cấp sạch ISO 6 là cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu suất.
- Công Nghiệp Hóa Dầu và Hóa Chất: Trong lĩnh vực sản xuất và chế biến hóa dầu và hóa chất, cấp sạch ISO 6 được áp dụng để kiểm soát ô nhiễm và đảm bảo chất lượng cao.
- Công Nghiệp Công Nghệ Cao: Trong các môi trường sản xuất công nghệ cao như sản xuất mạch in, vi xử lý, và các sản phẩm điện tử chính xác, cấp sạch ISO 6 là quan trọng để đảm bảo tính chính xác và hiệu suất.
Cấp sạch ISO 6 thường được áp dụng trong các lĩnh vực đòi hỏi môi trường siêu sạch để đáp ứng yêu cầu khắt khe về sạch sẽ và kiểm soát chất lượng.
5. Loại ISO 7 – Class 10.000 (FED 209E)
- Công Nghiệp Dược Phẩm: Trong sản xuất và đóng gói dược phẩm, cấp sạch ISO 7 là điều kiện cần để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả của sản phẩm.
- Công Nghiệp Điện Tử: Sản xuất các thiết bị điện tử và linh kiện nhạy cảm đòi hỏi môi trường sạch hơn để tránh hỏng thiết bị.
- Công Nghiệp Y Tế: Trong sản xuất các sản phẩm y tế như thiết bị y tế và đồ dùng y tế, cấp sạch ISO 7 đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo tính an toàn và khả năng sử dụng.
- Công Nghiệp Thực Phẩm: Trong quá trình sản xuất thực phẩm, đặc biệt là trong phòng chế biến và đóng gói, cấp sạch ISO 7 có thể được áp dụng để đảm bảo tính an toàn và vệ sinh của sản phẩm.
- Công Nghiệp Hóa Dầu: Trong sản xuất và chế biến dầu và sản phẩm dầu hóa học, cấp sạch ISO 7 có thể được áp dụng để kiểm soát ô nhiễm và đảm bảo chất lượng.
6. Loại ISO 8 – Class 100.000 (FED 209E)
- Công nghiệp Điện tử: Sản xuất linh kiện nhạy cảm với hạt bụi có thể gây hỏng thiết bị.
- Thực Phẩm và Thực Phẩm: Những nơi cần sạch sẽ tương đối để sản xuất thực phẩm và đồ uống, đặc biệt là trong quá trình đóng gói và chế biến.
- Sản Xuất Dược Phẩm: Trong việc sản xuất dược phẩm, nơi cần kiểm soát sạch sẽ để đảm bảo sản phẩm cuối cùng an toàn và hiệu quả.
- Phòng Thí Nghiệm: Trong các phòng thí nghiệm nghiên cứu và phát triển sản phẩm, cấp sạch ISO 8 có thể được áp dụng để đảm bảo tính chính xác của các thử nghiệm và thí nghiệm.
- Công Nghiệp Điều Khiển Nhiệt Độ và Khí Hóa Lỏng: Sản xuất các sản phẩm trong lĩnh vực này yêu cầu kiểm soát môi trường để đảm bảo chất lượng và an toàn.
Tiêu chuẩn ISO cung cấp một cơ sở khoa học và quy định rõ ràng để đảm bảo sạch sẽ và hiệu suất trong các phòng sạch. Tuân thủ ISO giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm, an toàn cho người tiêu dùng và đáp ứng các yêu cầu quốc tế. Các doanh nghiệp và tổ chức nên xem xét và tuân thủ tiêu chuẩn này để nâng cao vị thế của họ trên thị trường.
Trên đây là một số phân loại và sử dụng phòng sạch theo tiêu chuẩn ISO. Tuy nhiên, còn rất nhiều loại phòng sạch khác được sử dụng trong các ngành công nghiệp và nghiên cứu khác, tùy thuộc vào yêu cầu đặc thù của từng lĩnh vực.
